درمان انواع بیماری لثه
بیماری‌های لثه به نوعی از التهاب لثه‌ها اطلاق می‌شود که معمولاً ناشی از عفونت باکتریایی است. اگر بیماری‌های لثه به موقع درمان نشود، ممکن است به عفونت خطرناک‌تری تبدیل شود که پریودنتیت نامیده می‌شود. بیماری‌های لثه و پریودنتیت اصلی‌ترین علت‌های از بین رفتن دندانها در افراد بزرگسال محسوب می‌شوند.
خصوصیات یک لثه سالم شامل
لثه سالم صورتی رنگ، محکم، نازک و دارای کنگره هایی هماهنگ با لبه دندانها و سطح لثه حالت پوست پرتغالی و دان دان است لثه ها از بافت های نرم به وجود آمده اند. آن ها بخش انتهایی دندان ها (ریشه دندان) را احاطه کرده اند. مراقبت از لثه به اندازه مراقبت از دندان ها دارای اهمیت می باشد. بیماری لثه، نوعی عفونت است و عامل ایجاد کننده آن پلاک میکروبی بوده که همان لایه چسبناکی است که بر روی دندان ها و لثه انباشته می شود.
علت‌ها و دلایل بیماری‌های لثه
لثه‌های شما معمولاً در نقطه‌ای پایین‌تر و عمیق‌تر از لبه‌های لثه که ما در ظاهر می‌بینیم، به دندانها متصل شده‌اند. این حالت اتصال لثه و دندان، باعث ایجاد فضایی در فاصل بین آنها می‌شود که آن را اصطلاحاً اسکولوس می‌نامند. ذرات غذا ممکن است در درون این فضا گیر بیفتد و باعث بروز عفونت لثه یا بیماری‌های لثه شود.
انواع بیماری های لثه
بیماری لثه (پریودنتیت) به دو صورت حاد(مهاجم) و مزمن بوجود می آید. نوع مهاجم اغلب جوانان در حول و حوش سن بلوغ 20 سالگی را در گیر میکند در این بیماران جرم و پلاک دندانی زیادی وجود ندارد ولی تخریب زیاد است گفته می شود علت این نوع بیماری بیشتر ژنتیک و ایمونولوژیکی است نوع دوم پریودنتیت مزمن است و اغلب در دهه سوم زندگی پس از 30 سالگی رخ می دهد و مهمترین علت آن تجمع جرم و پلاک باکتریالی است. تجمع پلاک های میکروبی بر اثر استفاده نکردن از مسواک و نخ دندان یا غلط مسواک کردن است به همین جهت معاینات و جرم گیری منظم توسط دندانپزشک توصیه می شود.
عامل‌های خطر
- سیگار کشیدن: سیگار و دخانیات مهمترین عامل خطر ابتلا به بیماری لثه است. به علاوه سیگار کشیدن احتمال موفقیت‌آمیز بودن درمان را پایین می‌آورد.
- تغییرهای هورمونی بانوان: این تغییرها لثه‌ها را حساس‌تر میکند و آنها را در برابر بیماری‌های لثوی آسیب‌پذیر می‌سازد.
- دیابت: بیماران مبتلا به دیابت بیش از دیگران در معرض عفونت‌های مختلف از جمله بیماری لثه هستند.
- ابتلا به دیگر بیماری‌ها و درمان خاص آنها: بیماری‌هایی مانند ایدز و درمان آن گاهی اثر نامطلوبی بر لثه‌ها دارد. درمان‌های خاص سرطان نیز عوارض مشابهی دارد.
- دارو: صدها نوع داروی تجویزی و غیرتجویزی وجود دارد که مصرف آنها جریان بزاق را کاهش می‌دهد؛ که با توجه به اثر حفاظتی بزاق نتیجه مطلوبی را به دنبال نخواهد داشت. چنانچه آب دهان کافی نباشد، دهان در برابر عفونت‌هایی مانند بیماری لثه آسیب‌پذیر می‌شود. ضمناً بعضی داروها باعث رشد غیرطبیعی بافت لثه می‌شود که در این حالت تمیز نگه داشتن دندانها و لثه‌ها دشوار می‌شود.
- استعداد ژنتیکی: برخی بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به بیماری‌های لثوی هستند.
- سن: بروز بیماری‌های لثوی در سنین پایین‌تر از سی یا چهل سالگی چندان معمول نیست. البته نوجوانان به ندرت دچار پریوره می‌شوند و گاهی جینیویت و گونه‌های ملایم بیماری لثه را تجربه می‌کنند.
- جنیست: مردان بیش از زنان دچار بیماری لثوی می‌شوند.
علائم انواع بیماری های لثه
هر بیماری علائمی دارد اما گاهی اوقات بیماری ها به صورت نهان شیوع پیدا می کنند. اما بیماری لثه در اغلب اوقات با ظهور علائمی شروع می شود. موارد زیر از جمله علائم انواع بیماری لثه می باشد:
- خونریزی
- بوی بد دهان
- احساس مزه بد در دهان
- قرمزی و تورم و التهاب لثه
- خارش لثه
- تغییر رنگ لثه ها
- لق شدن دندان ها
- ایجاد فاصله میان دندان ها
- حساس شدن دندان ها و لثه
- تشکیل جرم و پلاک
- عمیق شدن شیار ما بین لثه و برخی از دندان ها
- ایجاد آبسه در برخی از نقاط لثه
- درد دندان و برخی قسمت های لثه
همانطور که گفته شد در برخی از مواقع امکان دارد بیماری لثه هیچ علائمی نداشته باشد. همچنین افرادی که از سیگار و دیگر دخانیات استفاده می کنند یا افراد بزرگسال بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های لثه هستند. علاوه بر این به دلیل تغییرات هورمونی در زمان بارداری، زنان باردار در معرض ابتدا به انواع بیماری های لثه می باشند.
سالم نگه‌داشتن لثه و دندان
- دندانها را دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- با نخ دندان یا وسیله‌ای مانند مسواک مخصوص یا خلال‌های چوبی یا پلاستیکی پیشنهادی دندانپزشکی پلاک بین دندانها را خارج کنید.
- برای جرم‌گیری و معاینه در فواصل تعیین شده به دندانپزشک مراجعه کنید.
- از سیگار کشیدن و استعمال هر گونه دخانیات پرهیز کنید.
درمان بیماری های لثه
اگر بیماری لثه در مرحله اولیه شیوع آن تشخیص داده شود می توان بدون جراحی و روش های خاص آن را درمان نمود. معمولا در مرحله اولیه بیماری لثه، با رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان از شیوع آن می توان جلوگیری نمود. در برخی موارد جرم گیری و حذف پلاک ها نیز از روش های درمان بیماری های لثه است. اما وقتی بیماری لثه پیشرفت کند باید برای درمان، لثه را جراحی نمود. در جراحی لثه قسمت های ملتهب و عفونت ها زدوده می شوند. جراحی لثه انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
انواع جراحی لثه
بیماری های لثه انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها باعث به وجود آمدن مشکلی در لثه و دندان ها می شود.
حذف شیار بین دندان و لثه: همانطور که گفته شد در بیماری لثه امکان دارد فاصله ای بین دندان و لثه ایجاد شود. پاکت یا فلپ لثه، نام جراحی است که به منظور کاهش فاصله ایجاد شده بین لثه و دندان ها صورت می گیرد. در این نوع جراحی معمولا قسمتی از لثه که دچار التهاب شده است را برش می دهند. و زیر آن که مملو از باکتری و عفونت است را تمیز می کنند. سپس لثه را به جای اولیه خود بخیه می کنند.
بازسازی و تحریک لثه: در اثر بیماری لثه امکان دارد قسمتی از لثه دچار عفونت و تغییر رنگ و بیماری و التهاب شود. در این صورت آن قسمت از لثه را برش می دهند و باکتری ها و میکروب ها را از زیر آن خارج می کنند. در این مواقع امکان دارد لثه کارایی خود را از دست داده باشد به همین دلیل معمولا دندانپزشک موادی مانند مواد پیوند استخوان، غشاء، پروتئین های تحریک کننده و مواد دیگر را به زیر لثه تزریق می کنند تا لثه بازسازی شود.
افزایش طول تاج: در برخی از افراد بیماری لثه باعث می شود لثه رشد بیش از اندازه ای داشته باشد و روی دندان را پوشش دهد. در این مواقع امکان نفوذ باکتری ها به زیر لثه بیش از قبل می شود. به همین دلیل دندانپزشک برای درمان مجبور است قسمت اضافه لثه که روی تاج دندان را پوشانده است، را حذف کند. البته لثه برخی از افراد به طور معمولی روی دندان ها رشد کرده است در صورتی که هیچ گونه بیماری لثه ندارند. جراحی لثه در این افراد به منظور زیبایی و اصلاح لبخند صورت می گیرد.
پیوند لثه: در موارد ذکر شده امکان دارد لثه فرد دچار آسیب شده باشد و دندانپزشک مجبور شود آن قسمت از لثه را به طور کامل حذف نماید. در این مواقع دندانپزشک سعی می کند قسمتی از بافت نرم لثه را برش داده و به قسمتی که لثه تحلیل رفته یا بریده شده، پیوند می زند. این عمل جراحی لثه نیز در برخی موارد برای زیبایی دندان و لثه انجام می شود.
شخصی که دچار بیماری لثه می شود در آینده نیز در معرض ابتدا به آن خواهد بود به همین دلیل باید این افراد همیشه بهداشت دهان و دندان را به طور صحیح رعایت کنند. برای جلوگیری از ابتدا به بیماری های لثه موارد زیر پیشنهاد می شود.
- زنان باردار باید قبل از بارداری، وضعیت دهان و دندان خود را با مراجعه به دندانپزشک بررسی کنند.
- رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان یعنی استفاده منظم از نخ دندان و مسواک زدن در طول روز باید به طور جدی انجام شود.
- مراجعه به دندانپزشک هر شش ماه و بررسی وضعیت دندان ها و لثه
منبع:سایت دکتر علی سجودی